Regelmatig wordt mij de vraag gesteld: “Zijn het werkgerelateerde klachten de reden dat deze medewerker uitvalt? Of zijn het juist de privé omstandigheden?”
Mijn visie is dat het altijd om de persoon gaat, die maakt zijn keuzes, zowel op het werk als thuis. Psychische klachten ontstaan door een combinatie van werk, privé en persoon. Het hebben van psychische klachten staat bij mij synoniem voor “even de balans kwijt zijn”.
Wat ik in de praktijk zie is dat het werk nogal eens de neiging heeft om de nadruk te leggen op de privé belasting. En dat het thuisfront graag de schuld legt bij het werk. Maar daarmee lossen we niets op voor de persoon zelf…
Laat ik voorop stellen dat iedereen psychische klachten kan ontwikkelen. De balans tussen wat je aan kan en wat er van je gevraagd wordt kan om diverse redenen verstoord raken. Ik heb het dan over de balans draagkracht en draaglast.
Gelukkig merk ik dat het taboe om dit bespreekbaar te maken bij collega’s en leidinggevenden verdwijnt. Het erkennen dat er sprake is van een disbalans is echt niet makkelijk. Vaak ervaart de medewerker schaamte en voelt hij zich machteloos omdat deze nog geen oplossing ziet.
Oorzaken voor deze disbalans kunnen te maken hebben met diverse levensgebieden zoals werk, privé, gezondheid, geld of relaties. Gelukkig merk ik dat werkgevers en werknemers hier steeds meer met elkaar de dialoog aangaan en begrip tonen als er sprake is van een onbalans.
Wat hierbij zeker helpt is een goede relatie tussen leidinggevende en medewerker. Dat er binnen de organisatie een sfeer gevoeld wordt waarin je om hulp mag vragen. Waarbij samen wordt gekeken naar de mogelijkheden in plaats van te focussen op beperkingen, oftewel wat kan iemand nog wel in plaats van wat kan iemand niet meer.
Als psychische klachten niet tijdig worden herkend kan dat het begin zijn van een langdurig psychisch probleem zoals bijvoorbeeld een depressie of een burn-out. De consequentie is dan dat een medewerker die langere tijd zich niet in staat voelt om te werken. Wat natuurlijk in eerste instantie vervelend is voor de medewerker maar zeker zo vervelend is voor de organisatie. Het betekent in de praktijk vaak dat collega’s het werk moeten gaan overnemen en op die beurt daar weer kans op overbelasting ontstaat. Kortom, het heeft gevolgen heeft voor directe collega’s, het team en de organisatie.
Ervaar jij dat een medewerker niet meer functioneert zoals jij het verwacht, minder presteert of dat er geen fijne sfeer heerst in het team? Ga dan zo snel mogelijk in gesprek met je medewerker. Achterhaal in een zo vroeg mogelijk stadium wat er speelt voordat het leidt tot een functioneringsprobleem of een (onverwachte) ziekmelding. Als leidinggevende is jouw belang om erachter te komen wat de medewerker nodig heeft om goed te blijven functioneren. Het gaat dan niet zozeer of de disbalans komt door werk of privé. Maar veel meer over wat de persoon nodig heeft om weer tot goed functioneren te komen. Soms kan de medewerker daar nog geen antwoord opgeven en heeft hij daarbij hulp nodig. Soms weet de medewerker waar goed waar hij tegen aanloopt en heeft hij hulp nodig om daar mee om te leren gaan.
Of het nu gaat om een te hoge werkdruk, overbelasting-klachten of conflicten op de werkvloer als leidinggevende wil je niet dat deze leiden tot klachten waardoor iemand niet meer inzetbaar is voor werk. En zich dus ziekmeldt.
Wanneer je merkt dat je medewerker vastzit in belemmerende overtuigingen of negatieve gedachten, of je ziet dat je medewerker er alleen niet uitkomt. Dan is het belangrijk om snel goede en professionele begeleiding in te schakelen.
Re-integratie of verzuimbegeleiding?
Wil jij dat je werknemer weer inzetbaar is voor werk? Dat hij goed functioneert? Dat hij niet terecht komt in langdurig psychisch verzuim?
Neem dan met mij contact op als arbeidspsycholoog voor goede professionele hulp en ondersteuning.